JAK W PRAKTYCE DZIAŁA NIEMIECKI SYSTEM KAUCYJNY

Proces wygląda następująco:

• Zakup: Przy kasie doliczana jest kaucja (0,25 euro za opakowania jednorazowe, 0,08-0,25 euro za wielokrotnego użytku), widoczna na paragonie.
• Zwrot: Opakowania można zwrócić w automatach (butelkomatach) w większych sklepach lub ręcznie w mniejszych placówkach. Automaty skanują kody kreskowe, zgniatają opakowania i wydają bon na zakupy lub gotówkę.
• Logistyka: Sklepy są właścicielem zebranych opakowań jednorazowych i sprzedają je do recyklingu. Opakowania wielorazowe odbierane są przez producentów.
• Oznaczenia: Wszystkie opakowania kaucyjne mają specjalne logotypy i kody, umożliwiające identyfikację.

System obejmuje około 18 miliardów opakowań rocznie, z czego 95% jest obsługiwanych przez automaty, a 5% przez manualny system zbiórki. Od 2022 roku kaucja obejmuje także butelki po mleku i napojach mlecznych.

Od kiedy funkcjonuje?

Obowiązkowy system kaucyjny na opakowania jednorazowe wprowadzono 1 stycznia 2003 roku, ale kaucję od zawsze stosowano do zbiórki opakowań wielorazowych. Wcześniejsze formy (np. dla butelek wielokrotnego użytku) istniały od XIX wieku. Obecna forma, po optymalizacjach, działa od 2006 roku, a ostatnie rozszerzenia (np. o mleko) weszły w życie 1 stycznia 2022 roku.

Jakie są jego zasady?

• Obowiązek: Producenci i sprzedawcy muszą uczestniczyć w systemie.
• Kaucja: 0,25 euro za jednorazowe butelki i puszki, 0,08-0,25 euro za wielokrotnego użytku (szklane butelki).
• Punkty zbiórki: Obecne w sklepach powyżej 200 m² (obowiązek) i dobrowolnie w mniejszych.
• Recykling: Zebrane opakowania są sortowane i przetwarzane, z naciskiem na gospodarkę obiegu zamkniętego.

Podobieństwa i różnice

System w Polsce, który ruszy 1 października 2025 roku, ma wiele podobieństw do niemieckiego:

• Zakres: Obejmuje butelki PET (do 3 l), puszki (do 1 l) i szklane wielokrotnego użytku (do 1,5 l), podobnie jak w Niemczech.
• Kaucja: W Polsce wynosi 0,50 zł (ok. 0,12 euro), co jest niższe niż w Niemczech, ale ma podobną funkcję zachęcającą do zwrotu.
• Punkty zbiórki: Sklepy powyżej 200 m² będą miały obowiązek przyjmowania opakowań, podobnie jak w Niemczech, z opcjonalnym udziałem mniejszych placówek.
• Bezparagonowość: W obu systemach zwrot kaucji nie wymaga paragonu.
• Różnice: Polski system będzie zdecentralizowany (kilku operatorów). System w Polsce nie obejmuje jeszcze opakowań po mleku, co Niemcy zrobili w styczniu 2024 roku.
• System niemiecki nie ma operatora a rozliczenia pomiędzy jednostkami handlowymi a producentami dokonywane są poprzez firmy usługowe. Sklepy nie otrzymują opłat manipulacyjnych ale są w zamian właścicielami zebranych surowców z opakowań jednorazowych.

jp KaucjaNews